پرسش :

چه ضرورتى دارد اعضاى خبرگان فقيه باشند؟

پاسخ :
از آن رو كه نظام ما، جمهورى اسلامى است و بر اساس ارزشهاى اسلامى آن راپذيرفته ايم، گرچه شكل حكومت جمهورى است، اما محتواى آن بايد اسلامى باشد، براى رسيدن به اين هدف در راس اين نظام بايد كسى باشد كه بيش از ديگران به مبانى اسلام و نحوه اجراى آن آشنا باشد، و اين همان مساله ولايت فقيه است كه ضامن اسلامى بودن نظام است. بهترين راه شناسائى متخصص حال با توجه به اينكه كار اصلى مجلس خبرگان تشخيص فرد مناسب براى تصدى مقام ولايت است، به نظر مى رسد عاقلانه ترين و منصفانه ترين راه اين است كه اعضاى خبرگان كسانى باشند كه خود در فقاهت دستى دارند؛ مثلا اگر از من و شما بپرسند بهترين قاضى ايران كيست، قطعا براى دريافت بهترين پاسخ بايد سراغ قضات برويم، يعنى جواب اين سئوال از عهده هر كسى برنمى آيد، فقط كسانى مى توانند بهترين قاضى رامعرفى كنند كه خود تبحرى در اين موضوع داشته باشند. همچنين اگر به ما بگويند: بهترين استاد دانشگاه در فلان رشته كيست، بايد جواب را از استادان دانشگاه گرفت. كسانى توان تشخيص اصلح (شايسته‌ترين) براى تصدى مقام ولايت فقيه رادارند كه خود بهره اى از شرايط آن مقام و منصب داشته باشند و از آن ويژگيها- هرچند در مرتبه پايين تر- بهره مند باشند. از آن رو كه مهمترين ويژگى ولى فقيه فقاهت است، زيرا آنچه در قانون آمده ولايت (فقيه) است.
بنابراين، اعضاى خبرگان بايد فقهائى باشند كه صلاحيت اين كار رادارند. اگر منصفانه قضاوت كنيم مى فهميم اين بهترين و معقولترين راه براى تشخيص ولى فقيه است. نمونه روشنى از كار درست خبرگان كه برگرفته از آشنايى بافقاهت و شناخت فرد مناسب براى رهبرى است، تعيين مقام معظم رهبرى پس از رحلت حضرت امام بود؛ اگر عموم مردم مى خواستند در آن اوضاع شخصى مناسب براى رهبرى راشناسائى كنند، نمى توانستند، اما خبرگان در طى چند ساعت به نتيجه قطعى رسيدند. افزون بر آن كه، اعضاى خبرگان داراى مقام فقاهتند، داراى مرتبه عالى تقوى نيز هستند و با شناخت قبلى از افراد تصميم مى گيرند؛ از اين رو احتمال اينكه تحت تأثير تبليغات و جوسازى ها قرار بگيرند، بسيار ناچيز است.

منبع: پرسش‌ها و پاسخ‌ها، علامه محمدتقى مصباح يزدى